Transport ponadnormatywny
Jeżeli mówimy o przewozie ponadnormatywnym w transporcie drogowym, to mamy na myśli przewóz ładunków pojazdem lub pojazdami, których naciski osi przekraczają normy zawarte w przepisach dla danej drogi. Nienormatywne mogą być też same pojazdy, których wymiary i masa z ładunkiem lub bez niego, są większe niż dopuszczalne.
Ładunki ponadnormatywne nazywane są tak ze względu na swoje wymiary. Jeżeli przekraczają 2 metry długości, 2,5 metra szerokości oraz 4 metry wysokości, to ich transport musi być już odpowiednio zorganizowany, aby odpowiednio zabezpieczyć ładunek.
Transport ponadnormatywny jest jedną z najbardziej złożonych czynności logistycznych. Wymaga wyboru najbardziej dopasowanego środka transportu, odpowiedniego sposobu załadunku i rozładunku towaru oraz jego dobrego zabezpieczenia.
Przewozy ładunków nienormatywnych wykorzystywane są w wielu różnych branżach. Przewożone są między innymi maszyny budowlane, rolnicze, słupy energetyczne, wieże wiatrowe, zbiorniki i wiele innych.
Aby dokonać transportu ładunku ponadnormatywnego, wymagane jest odpowiednie pozwolenie, którego koszt i czas obowiązywania uzależniony jest od rodzaju załadunku i pojazdu.
Rodzaje ładunków ponadnormatywnych
Ładunki ponadnormatywne dzieli się ze względu na ich wymiar, kształt i masę. Wyróżniamy ładunki:
- ponadnormatywne zwykłe,
- ponadnormatywne specjalne,
- ciężkie,
- ciężkie o masie skupionej,
- ciężkie przestrzenne,
- dłużycowe.
Ładunki ponadnormatywne zwykłe nie przekraczają 15 – 16 m dłu
gości, 3,5 – 4 m szerokości, 3 – 3,5 m wysokości i 25 ton wagi. Mogą być one przewożone zwykłymi pojazdami za zastosowaniem odpowiednich oznakowań i zabezpieczeń.
Ładunki ponadnormatywne specjalne posiadają stosunkowo małą masę do swoich dużych wymiarów. Najczęściej są zbyt szerokie, długie lub wysokie, co sprawia trudności przy przejeżdżaniu na przykład pod wiaduktami czy trakcjami elektrycznymi.
Ładunki ciężkie ważą od 70 do 100 ton i są to głównie maszyny wykorzystywane w branży kolejowej, morskiej oraz budownictwie.
Ładunki ciężkie o masie skupionej mają niewielką objętość ale bardzo dużą masę osiągającą nawet 300 ton. Ich transport odbywa się najczęściej za pomocą naczep wieloosiowych, które zmniejszają nacisk ładunku na powierzchnię jezdni.
Ładunki ciężkie przestrzenne mają zarówno dużą masę jak i wymiary. Dłużycowe natomiast to takie, których długość przekracza 20 m.
Pojazdy do przewozów ponadnormatywnych
W transporcie drogowym pojazdami, które wykorzystuje się przy przewozach ładunków nienormatywnych są pojazdy ciężarowe. Dzielą się one na samochody ciężarowe (tak zwane pojedyncze), pojazdy członowe (ciągniki siodłowe z naczepami) oraz zespoły pojazdów, czyli samochody ciężarowe z naczepami.
Naczepy dzielimy z kolei na:
- standardowe,
- niskopodłogowe,
- zagłębione,
- dłużycowe,
- o obniżonej platformie,
- modułowe,
- do przewozu zbiorników.
Każda z nich charakteryzuje się inną budową i wymiarami, dlatego bardzo ważne jest, aby wybrać odpowiedni środek transportu do przewożonego ładunku. Nie należy zapominać o uzyskaniu pozwolenia, ponieważ brak odpowiednich dokumentów i załatwienia formalności może się skończyć karą.